“Jogja iku ora mung soal gedung-gedung anyar, nanging soal ajaran sing wis ana nganti saiki.”
Kutha Jogja, kuwi ora mung kutha kanthi wisata, budaya, utawa kuliner sing enak. Jogja iku kutha sing njaga nilai-nilai luhur. Kutha iki, kayata nglumpukake puluhan generasi anak muda, tetep setia karo filosofi Jawa sing ngandhut ajaran-ajaran adiluhung. Nanging, saiki, yen ndelok bocah-bocah enom neng Jogja, rasane kayak ana sing ilang. Ilang apa? Ilang jawane, lha!
Jawa Kuno vs Jawa Modern
Mbiyen, wong Jawa banget kental karo prinsip urip sing penuh etika. Wong sing dihargai ora mung amarga umur utawa status sosial, nanging amarga budi pekerti lan rasa hormat. Ngomong becik, mangan becik, turu becik. Wong Jawa ora mung ngomong “suwe-suwe” nang kanca, nanging ngrawat sesama kanthi perhatian. Nanging saiki?
Bocah enom sing nggoleki sukses kadang lali yen kabudayan Jawa ora mung sekadar warisan, nanging penting banget kanggo ngatur cara urip, cara ngurmati liyan, lan cara njaga relasi. Wong Jawa seneng guyub, nanging saiki malah akeh sing luwih seneng selfie nganggo filter ketimbang ngobrol sejenak karo sedulur.
Digitalisasi: Luwih Cepet, Luwih Terasing
Dulu, kunci komunikasi neng Jogja iku prasaja: ngobrol langsung, sawijining ruang, cangkrukane tanduran-ndhuwure daun, ora repot. Saiki? Ora sah ngenteni kumpul bareng kanggo ngobrol. Wajah sing dilihat saiki mung layar kaca, sok-sok mikir yen lewat DM Instagram utawa TikTok bisa ngganti silaturahmi. Iki mesthi gawe sambung rasa kian renggang.
Bocah enom sing sibuk ngurusi gadget, ilang rasa tepa salira sing dadi budaya Jawa. Ngrungokke kanca sambat tenan, ora nganggo jari typing nang HP, nanging nganggo ati. Rasane, meskipun seneng tetep update di dunia maya, mung ayo ojo nganti ilang rasa guyub sing dadi kekuatan Jawa.
Jaga Etika, Jaga Tradisi
Kanthi berkembangnya teknologi, ora salah nek anak muda Jogja tetep kerap ngupdate diri. Nanging tetep eling: “Aja nganti perasaanmu ilang ing tengah hiruk pikuk.” Sing penting tetep ngejaga etika Jawa. Ngormati sing luwih tuwa, ngajeni pengorbanan sing wis ana, lan tetep sabar ing ngadepi tantangan.
Ayo, anak muda Jogja, ojo kebablasan pengin sukses nanging lali karo kearifan lokal. Wajib ngerti kapan ngapresiasi, kapan ngetokake sikap bijak, lan kapan kudu becik marang sedulur. Aja kelangan Jawane kuwi ora mung konsep, tapi dadi pondasi utama kanggo njaga diri lan sesama.
Ojo Lali Budaya Jawamu
Tansah ngajeni karo sapa wae, saka ngendi wae. Luwih becik sampeyan tetep guyub, guyub tanpa pilih-pilih. Yen kudu adaptasi, ya cukup adaptasi cara pikir, nanging budaya Jawa iku kudu dipertahanke. Wong Jawa ora mung ngerti adab, nanging uga ngerti manah. Aja lali “sosial” sing apik ora mung katon, nanging dirasakake.”
Pemuda Jogja sing saiki pengin maju, ora kudu ninggalake tradisi Jawa. Maju, tetep kental karo budaya, ben Jogja tetep nyaman, adem, lan tetep dadi kutha sing sakral lan sarat makna. Jogja wis ngajarake kita carane nyawiji lan nambah seneng, “Jawa tetep Jawa, ora bakal ilang.”